กลไกการหายใจ

มดเป็นแมลงที่มีระบบหายใจแตกต่างจากสัตว์มีกระดูกสันหลัง โดยไม่มีปอดเหมือนสัตว์ทั่วไป แต่หายใจผ่านรูเล็กๆ ที่เรียกว่า "สไปราเคิล" (Spiracle) ซึ่งกระจายอยู่ตามลำตัว รูหายใจเหล่านี้เชื่อมต่อกับท่ออากาศขนาดเล็กที่เรียกว่า "ท่อลม" หรือ "เทรเคีย" (Trachea) ซึ่งแตกแขนงไปทั่วร่างกาย ทำหน้าที่ลำเลียงออกซิเจนไปยังเซลล์ต่างๆ โดยตรง

ประสิทธิภาพของระบบ

ระบบหายใจของมดมีประสิทธิภาพสูงมาก เพราะออกซิเจนสามารถแพร่เข้าสู่เซลล์ได้โดยตรง ไม่ต้องผ่านระบบไหลเวียนเลือดเหมือนสัตว์ชนิดอื่น ทำให้มดสามารถทำงานได้อย่างหนักและต่อเนื่อง สามารถยกน้ำหนักได้มากกว่าน้ำหนักตัวหลายเท่า และวิ่งได้เป็นระยะทางไกลโดยไม่เหนื่อยง่าย

การควบคุมการหายใจ

มดสามารถควบคุมการเปิด-ปิดของรูสไปราเคิลได้ เพื่อป้องกันการสูญเสียน้ำและควบคุมการแลกเปลี่ยนก๊าซ โดยเฉพาะเมื่ออยู่ในสภาวะที่มีความชื้นต่ำหรือเมื่อต้องดำน้ำ นอกจากนี้ ยังมีขนละเอียดรอบๆ รูหายใจที่ช่วยกรองฝุ่นและสิ่งแปลกปลอม ไม่ให้เข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ

ข้อจำกัดทางขนาด

ระบบหายใจแบบนี้เป็นหนึ่งในเหตุผลที่จำกัดขนาดของแมลง เพราะออกซิเจนต้องแพร่ผ่านท่อลมไปยังเซลล์โดยตรง หากแมลงมีขนาดใหญ่เกินไป ออกซิเจนจะไม่สามารถแพร่ไปถึงเซลล์ที่อยู่ลึกเข้าไปได้ทัน นี่เป็นเหตุผลที่ในยุคที่โลกมีออกซิเจนมากกว่าปัจจุบัน แมลงสามารถมีขนาดใหญ่กว่าที่พบในปัจจุบันมาก Shutdown123